طرح توجیهی گوسفند چندقلوزا
گوسفند چندقلوزا رومانف و افشاری
امروزه دامداران دیگر از روشهای قدیمی و نژادهای ضعیف برای گوسفند پرواری استفاده نمیکنند بلکه از گوسفندان چندقلوزا برای افزایش تعداد گوسفندان و تولید گوشت بره بیشتر استفاده میکنند. اما مسلما پرورش گوسفند چندقلوزا کار هرکسی نیست و نیازمند اطلاعات دقیق تری است که بتوان میزان هزینه ها و سود را پیش بینی کرد به همین منظور شما میتوانید با مطالعه طرح توجیهی گوسفند چندقلوزا تمامی اطلاعات مورد نیاز برای شروع را به دست آورید.
طرح توجیهی گوسفند چندقلوزا سال 98 کمک میکند تا از هزینه های اضافی و بی هدف جلوگیری به عمل آید.
محتوا
- 1 طرح توجیهی گوسفند چندقلوزا ( افشاری و رومانف)
- 2 خصوصیات ژنتیکی گوسفند افشاری
- 2.1 خصوصیات ظاهری گوسفند افشاری
- 2.2 برخی دیگر از گونه های ایرانی شامل موارد زیر هستند.
- 2.3 عوامل چندقلوزایی گوسفند
- 2.4 انواع جایگاه پرورش گوسفند
- 2.5 تجهیزات موردنیاز برای پرورش گوسفند
- 2.6 انواع نژاد گوسفند که در پرورش استفاده میشود
- 2.7 7 موردی که قبل از خرید گوسفند باید به آن توجه کرد
- 2.8 8 موردی که قبل از خرید بره باید رعایت کرد
- 3 تغذیه گوسفند
- 4 بهداشت در بین گوسفندان
- 5 امتیاز به این مطلب
طرح توجیهی گوسفند چندقلوزا ( افشاری و رومانف)
گوسفند رومانف از گونه های خارجی و گوسفند افشاری از گونه های داخلی هستند، گوسفند رومانف ریشه ای از کشور روسیه دارد و گفته میشود بهترین نژاد برای تلقیح گوسفندان است، گوسفند رومانف در روسیه رکورد 9 عدد بره و در آمریکا رکورد 7 بره را از خود دارد. گوسفند افشاری نیز برای چندقلوزایی مناسب است.
مواردی که در طرح توجیهی مورد بررسی قرار میگیرد:
✅ میزان سرمایه اولیه برای شروع
✅ میزان درآمد و فروش
✅ نقطه سر به سر
✅ میزان سود پیش بینی شده
✅ هزینه خرید بره
✅ میزان سالن موردنیاز
✅ دوره برگشت سرمایه
✅ تجهیزات موردنیاز
✅ نیروی کار موردنیاز
✅ میزان سود سالیانه
✅ هزینه زمین
✅ هزینه خرید خوراک
✅ ماشین آلات موردنیاز
✅ هزینه های ساختمان سازی
یکی از خصوصیات مهم نژاد گوسفند رومانف به شرح زیر است:
با آب و هوای سرد سازگاری بالایی دارد.
بره های این نژاد رومانف در 3 تا 4 ماهگی به بلوغ میرسند.
این گوسفند در هر زایش بین 2 تا 6 عدد بره تولید میکند.
دوران آبستن بودن 144 روز است که نسبت باقی نژاد ها کمتر است.
قوچ رومانف از زمان 10 تا 20 هفتگی توانایی جفتگیری دارد و میتواند 60 تا 70 میش را باردار کند.
وزن قوچ بالغ 80 تا 90 کیلوگرم و وزن میش بالغ 70 تا 80 کیلوگرم است و درصد چندقلوزایی در مهر ماه 280% و در بهار 350% افزایش پیدا میکند.
از این رو دامداران داخلی از گوسفندان نژاد های خارجی برای اصلاح نژاد افشاری استفاده میکنند و توانسته اند تعداد چندقلوزایی این گوسفند را به عدد 4 برسانند، گوسفند افشاری اوایل فقط در استان زنجان دیده میشد اما حالا که توانایی تعداد چندقلوزایی گوسفند افشاری افزایش پیدا کرده است در سراسر کشور از این نوع گوسفند برای پرورش استفاده میکنند.
.jpg)
خصوصیات ژنتیکی گوسفند افشاری
میزان تولید شیر و چربی آن بالاست.
سرعت رشد بالایی دارد و در هفت ماهگی به بلوغ میرسد.
تولید پشم با کیفیت(دو سوم اندازه پشم نژاد مرینوس).
توانایی چندقلوزایی این نژاد بالاست.
توانایی چندقلوزایی این گونه اصلاح شده حدود 260% افزایش داشته است.
خصوصیات ظاهری گوسفند افشاری
گوسفندهای افتاده و بزرگ و البته در برخی نیز هم نیمه گوش دیده شده است .
هر دو گونه قوچ و میش شاخ ندارند
قوچ گردنی قوی و ضخیم و میش گردنی دراز دارد.
بینی قوچ خمیدگی دارد اما بینی میش صاف وبدون خمیدگی است.
دنبه ی گونه افشاری پهن است و یکی از سنگین ترین دنبه گوسفند را داراست.
از نظر میزان تولید و کیفیت پشم هم اندازه گونه های بختیاری و قزل است.
معمولا رنگ گوسفندان افشاری قهوه ای و قرمز یک دست است و بدون لکه از قهوه ای روشن تا قهوه ای تیره میباشد، رنگ بدن بره های این نژاد قهوه ای متمایل به سیاه است و سپس با بالا رفتن سن دام روشن تر میشود.
برخی دیگر از گونه های ایرانی شامل موارد زیر هستند.
- گوسفند افشاری
- گوسفند بختیاری
- گوسفند مهربان
- گوسفند بلوچی
- گوسفند دالاقی
- گوسفند زندی
- گوسفند سنجابی
- گوسفند کردی
- گوسفند قشقایی
- و… میباشند.
عوامل چندقلوزایی گوسفند
- تغذیه: بهبود بخشیدن به تغذیه دام در زمان جفت گیری سبب افزایش چندقلوزایی میشود.
- سن: معمولا در سنین جوانی دوقلوزایی در گوسفند پایین است.
- ژن ارثی: نوع ژن در گوسفندان مختلف است و میزان توانایی چندقلوزا بودن بستگی به آبستنی های دام دارد.
- ژن نر: نوع ژن نر نیز نقش مهمی در تعداد چندقلوزایی گوسفندان دارد.
- تزرق هورمون فولیکولها یا سرم مادیان آبستن باعث افزایش چندقلوزایی میشود.
- فصل مناسب و کوتاه کردن فاصله بین زایش و آبستن در چندقلوزایی نیز موثر است.
.jpg)
انواع جایگاه پرورش گوسفند
از نظر جایگاه پرورش گوسفند 3 نوع روش وجود دارد.
جایگاه باز: در این روش مکان از هر 4 طرف آزاد است و مکان موردنظر دارای سایبان میباشد. مناطقی که آب و هوای گرم و خشکی دارند استفاده از این روش بهتر است.
جایگاه نیمه باز: روش دارای 3 طرف دیوار و 1 یک طرف باز است و برای مناطقی که آب و هوای معتدل و خوبی دارند توصیه میشود.
جایگاه بسته: در این روش همه طرف بسته است و تنها از یک در و یا پنجره استفاده میشود، مناطقی که آب و هوای سرد دارند توصیه زیادی میشود.
توجه: در صورتی که از روش جایگاه بسته استفاده میکنید حتما از تهویه هوا و فن برای جایگاه استفاده شود.
تجهیزات موردنیاز برای پرورش گوسفند
آخور، آبشخور، حمام ضد انگل، دستگاه شیر دوش، دستگاه پشم چین، میکسر، خردکن علوفه، ترازوهای مناسب گوسفندان.
آخورها یکی از مهمترین مواردی است که باید به درستی ساخته شود. آخورها به دو صورت متحرک، ثابت، یک طرفه و یا دو طرفه وجود دارد. جنس این آخورها نیز باید سیمانی، آهنی و یا چوبی باشد.
ابعاد توصیه شده برای ساخت یک آخور به صورت زیر است.
آبشخور نیز مانند آخور با استاندارد های مشخص ساخته شود.
آبشخور نیز مانند آبخور به دو صورت متحرک و ثابت، وجود دارد. به طور میانگین هر میش 10- 15 لیتر آب در روز مصرف میکند. معمولا آبشخور ها در قسمت گوشه جایگاه ها قرار میگیرند.
ابعاد آبشخور نیز به صورت زیر باید باشد.
انواع نژاد گوسفند که در پرورش استفاده میشود
نژادهایی که در کشور به منظور مختلف پرورش داده میشوند:
نژاد پوستی: گوسفندان به داشتن پوستی ظریف و لطیف گزینه مناسی برای استفاده در کلاه ها و پالتوها هستند، نژاد قره گل گونه ای بسیار عالی برای تولید پوست به شمار میرود هرچه سن این گوسفندان کمتر باشد پوست آن مرغوب تر و با کیفیت تر است. در بین گونه های مختلف در سراسر دنیا، گونه قره گل یکی از بهترین نژادها برای تولید پوست است.
نژاد گوشتی: یکی از نیازهای مهم بازار کشور گوشت گوسفند است برای اینکه گوشتی با کیفیت داشته باشیم باید نکاتی را در نظر گفت مانند پیشانی پهن، گردن کوتاه و عضلانی، ران های حجیم و ساق های درشت. که گونه های لری، افشاری، مهربان وشال گزینه مناسبی برای پرورش است.
نژاد پشمی: در کشور ما صادرات الیافی بیشتر سهم را از صادرات غیرنفتی دارا میباشد. زمانی که میخواهیم یک گوسفند پشمی را انتخاب کنیم باید به توزیع پشم در نقاط مختلف بدن گوسفند توجه کرد، گونه های بلوچی و ماکویی گزینه های مناسبی برای تولید پشم و صادرات پشم میباشد.
نژاد شیری: تولید شیر نیز یکی از نیازهای بازار کشور است که گونه قزل یکی از بهترین گونه های شیری است. در نژاد های شیری لگن گوسفند پهن و عریض است.
7 موردی که قبل از خرید گوسفند باید به آن توجه کرد
گردن گوسفند نباید شل و دراز باشد.
زمانی که فاصله بین دست و پا و شانه کم باشد یعنی گوسفند ریه و قلب کوچکی دارد و این نشان دهنده ی این است که گوسفند نا سالم است.
فک پایین و بالا در صورتی که کوتاه باشد، گوفند نمیتواند به درستی بچرد.
اگر دندانهای گوسفند شکسته و یا درهم ریخته باشد نشانه ی این است که گوسفند پیر میباشد.
گله ای که یکدست و یکرنگ نباشند نشانه این است که از نژاد نیستند و نمیتوان گوسفند خوبی از آن گله انتخاب کرد.
اگر چشم گوسفند زرد رنگ و همراه با سستی گوسفند باشد به این معنی است که حیوان مبتلا به انگل داخلی است.
پستان سفت نشانه بیماری است. پستان باید بزرگ و نرم و آویزان باشد.
نکات مهم در خرید قوچ برای گله
این قوچ خوب دارای ظاهری نرینه و خشن و هیکلی بزرگ است.
در قسمت کمر قوچ انحنا نداشته باشد.
در صورتی که کمر پهن و بلند باشد نشانه دهنده ی نژاد با ارزشی است.
یک قوچ باید رانها قوی و پرگوشتی باشد.
بیضه های قوچ باید هم اندازه باشد.
بدن یک قوچ خوب باید به خوبی از پشم پوشیده باشد.
8 موردی که قبل از خرید بره باید رعایت کرد
- بره باید دست و پای قوی و گردنی کوتاه داشته باشد.
- عمق بدن و سینه نقش مهمی در رشد بره دارد.
- بره باید در یک محیط آزاد حرکت کند تا مشخص شود وضعیت آن به چه صورت است.
- قبل از خرید وضعیت چشم ها و دندانها باید بررسی شود.
- سن مناسب در بره پرواری 4 الی 7 ماه و وزنی بالغ بر 25 تا 35 کیلوگرم باید داشته باشد.
- بهتر است هرتعداد که میخواهید خریداری کنید در یک وزن معین باشند.
- بهتر است بره لاغر باشد (البته خیلی هم نباید لاغر باشد).
- طول و عرض کمر بره خیلی خیلی مهم است.
.jpg)
تشخیص سن گوسفند
تشخیص سن گوسفند از طریق دندانها: یکی از روشهای قدیمی و پر کاربرد در تشخیص سن گوسفندان است.
وجود یک جفت دندان ثنایای مرکزی دائمی= 1 تا 5/1 سال
وجود یک جفت دندان ثنایای میانه داخلی دائمی = 5/1 تا 2 سال
وجود یک جفت دندان ثنایای میانه خارجی دائمی = 5/2 تا 3 سال
وجود یک جفت دندان ثنایای گوشه ای دائمی = 5/3 تا 4 سال
به ازای هر یک جفت دندان دائمی ثنایای فک پایین، یک سال است. اگر 8 دندان دائمی که در فک پایین قرار داشته باشد سن گوسفند 4 سال است.
در 4 سالگی دندانها شروع ساییدگی میکنند و در 7 سالگی بین دندانها فاصله ایجاد میشود و شروع به ریختن میکنند.
تغذیه گوسفند
تهیه خوراک مناسب و زمان دهی و میزان خوراک نقش بسیار مهمی در رشد گوسفند دارد. مهمترین موادی که باید در خوراک گوسفند باید شامل موارد زیر است.
آب
پروتئین
کربوهیدرات
لیپیدها
مواد معدنی
ویتامین
مهمترین آنها آب است و سه طریق وارد بدن گوسفند میشود. 1- آب خوردن. 2- آب موجود در خوراک. 3- آب حاصل از سوخت و ساز بدن.
این مطلب را نیز بخوانید: تغذیه مناسب برای گوسفند و بز
اقلام خوراکی که در رشد گوسفندان تاثیر زیادی دارد
- یونجه: مهمترین گیاه از خانواده بقولات است ارزش غذایی بیشتری از هر گیاهی برای دام ها دارد یونجه دارای بخش عظیمی از پروتئین، مواد معدنی، کلسیم و فسفر است و در افزایش وزن گوسفندان تاثیر زیادی میگذارد.
- اسپرس: گیاهی از خانواده لگومینه است و معمولا در مناطق که یونجه و شبدر کشت میشود، رشد میکند ارزش غذایی این گیاه تقریبا هم اندازه یونجه است.
- کنسانتره: کنسانتره نیز یکی از عواملی است که بر رشد دام تاثیر بسزایی دارد و برای رفع کمبود ها از فراورده های که کنسانتره را شامل میشود استفاده میکنند.
- ذرت: ذرت به دلیل داشتن نشاسته زیادی که در خود دارد، باعث تولید انرژی فراوان میشود، قبلیت هضم ذرت بالا بوده و به ندرت باعث مشکلات تغذیه ای میشود.
- جو: جو دارای پروتئین 10 تا 12 درصد و فیبر 4/5 درصد است.
- سبوس گندم: دارای 12 تا 16 درصد پروتئین خام و 6/4 درصد چربی و تقریبا 10 درصد فیبر است.
- مکمل های ویتامینه و معدنی دامی.
- نمک.
- اوره
در کتاب پرورش گوسفند بیشتر در این رابطه صحبت خواهیم کرد.
تغذیه به هنگام زایمان میش
زمانی که میش زاییده میشود باید آنها را از بقیه گله ها جدا کرد و با علوفه با کیفیت تغذیه شود تا بتواند نیاز خود و بره تازه تولد شده را برطرف کند، بهتر است از سبوس با یونجه خشک و گندم و ملاس استفاده شود، به دلیل اینکه از یبوست جلوگیری به عمل آید و همچنین نیاز گوسفند به آب بیشتر میشود پس بهتر است همیشه آب در دسترس گوسفند باشد.
طرح توجیهی گوسفند چندقلوزا میتوانید اطلاعات دقیقی از میزان سود و ضرر را براورد کند.
مراتع و چراگاه های طبیعی و مصنوعی
چراگاه ها یکی از بهترین منابع تغذیه گوسفندان هستند و دارای علوفه تازه و سبز اند که میتواند در تغذیه گوسفندان نقش مهمی داشته باشد. بیشتر از نیمی از مساحت کشور ما را مراتع و چراگاه تشکیل داده است البته طی چندین سال اخیر بیشتر مراتع از بین رفته اند اما هنوز بخش زیادی از مراتع سبز و فعال هستند که این نیاز گوسفندان است که وارد مراتع و چراگاه شوند و در آن مناطق بچرند.
نوع دیگری از چراگاه ها هستند که به آن مراتع مصنوعی میگوند، در واقع همان زمین کشاورزی هستند که در آن ذرت، یونجه و شبدر کشت میشود و این مراتع نیز منبع مهمی برای تغذیه به شمار میرود.
پسماند صنعتی-کشاورزی: بقایا و محصولات فرعی
پسماند محصولات در زمین های کشاورزی منابع خوبی برای تغذیه دام ها هستند چون بسیار ارزان تر مابقی خوراک های دام است و میتواند کمک فراوانی به دام و تامین انرژی دام بکند، کاه غلات، پوست و تفاله انار، تفاله پرتقال، تفاله سیب، تفاله زیتون، سرشاخه های نیشکر، پوسته بیرونی پسته و بادام میتوانند خوراک خوبی برای دام باشد.
زمان چرا کردن گوسفند چه وقتی است؟
گوسفندان در شب چرای کمی میکنند، معمولا به این شکل است که از صبح شروع میکنند و اواسط روز استراحت میکنند و سپس در عصر چریدن را شروع میکنند تا شب شود. در واقع همان چرای صبحگاهی گوسفند هم میتواند نیاز گوسفند را برطرف کند و دلیل اینکه عصر هم میچرند این است که از هرگونه گرسنگی در میانه شب جلوگیری به عمل بیاید.
عواملی که در زمان چرای گوسفندان باید به آنها توجه کرد
دام باید به صورت گروهی چرا کند.
داشتن سایه نیز بخش مهمی در زمان چرایی گوسفندان دارد.
اگر چراگاه موردنظر بزرگ است بهتر است که گوسفندان در چند دسته تقسیم شوند.
هرچقدر که میزان آبدار بودن علوفه بیشتر باشد نیاز دام به آب کمتر میشود.
زمانی که گوسفند در زمان زایش باشد بهتر است وارد چراگاه نشود.
بهتر است از بز نیز برای گله استفاده کنید چون باعث افزایش حرکت گوسفندان در چراگاه میشود.
بهداشت در بین گوسفندان
بهداشت در بین گوسفندان یک امر مهم تلقی میشود و باید به درستی آن را انجام داد.
پشم چینی گوسفندان باید به صورت معین انجام بگیرد، بهتر است که ابتدا از قوچ و گوسفندان چاق شروع کرد و سپس مابقی گوسفندان را نیز پشم چینی کرد، البته هر گوسفندی را نباید پشم چینی کرد گوسفندان لاغر، آبستن و ضعیف نباید باید از روش منع شوند. بهتر است که قبل از پشم چینی از سلامت گوسفند اطمینان حاصل کنید چون بسیاری از بیماری ها قابل انتقال به انسان ها هستند مانند: تب مالت، سیاه زخم که از طریق پوست و تنفس به انسان انتقال پیدا میکند.
.jpg)
حمام دادن گوسفندان
یکی از مشکلات مهم در گوسفندان وجود کنه و انگل است که باعث میشود گوسفندان ضعیف شوند و سرعت رشد آنها نیز کم شود به همین منظور باید به صورت دقیق و مکرر گوسفندان را حمام داد و در بهتر است که حمام دادن گوسفندان در حوضچه باشد تا به خوبی از کنه و انگل ها پاک شود.
حمام ضد کنه گوسفندان
کنه از مهمترین انگلهایی که روی بدن گوسفندان زندگی میکند و از بین بردن آنها امری مهمی است که باید به درستی آن را انجام داد چون این نوع انگلها وابسته به گوسفند میشوند و سپس از خون آنها تغذیه میکنند که این باعث تضعیف زیاد گوسفند میشود و باعث میشود تا بیماری های دیگری نیز وارد بدن گوسفند شود.
حمام ضد کنه از چندین بخش تشکیل شده است:
قسمت نگهداری گوسفندان: قبل از شورع حمام، دام ها باید در یک صف منظم قرار گیرند تا یکی یکی وارد قسمت بعدی شوند.
قسمت راهرو: معمولا طول راهرو بین 10 تا 12 متر است وعرض آن حدود 60 سانتی متر میباشد برای جلوگیری از ورود کودها به حمام وارد دو قسمت با عمق 15 سانتی متر و طول 4 متر وبه فاصله 2 متر از هم ساخته میشود، قسمت اول از آب و قسمت دوم از ماسه و قلوه سنگ پر میشود.
حمام اصلی: عمق مناسب حوضچه بین 2/1 و 5/1 متر و عرض آن حدود 70 تا 80 سانتی متر است محل ورودی با شیب زیاد درست میشود تا زمانی که وارد حوضچه میشود یک باره به عمق حوضچه برود و سم خوبی به بدن دام را شستشو دهد معمولا برای جلوگیری از خروج گوسفندان از گوشه ها، دیوار را بلند تر میسازند.
استراحتگاه: در این قسمت گوسفندان به مدت 10- 15 دقیقه نگهداری میشوند تا بقیه ی سم از بدن گوسفند خارج شود بهتر است این قسمت نیز شیب دار باشد تا محلول سمی دوباره وارد حوضچه شود.
روش های مختلف در استفاده از ترکیبات ضد انگل
مصرف بر روی بدن دام که شامل سم پاشی، حمام دادن، گردپاشی میباشد.
مصرف در داخل بدن دام مانند خورانیدن، تزریق.
مصرف در محل پرورش دام (سم پاشی جایگاه و مراتع).
مواد ضد عفونی کننده
ضد عفونی کننده های فیزیکی به صورت طبیعی و مصنوعی قابل دسترس است مانند گرما، نور خورشید، سرما است که موثرترین و بهترین آنها نور خورشید است چون نور خورشید دارای اشعه ماورای بنفش است و میتواند ضد عفونی کننده خوبی برای دام ها باشد.
ضد عفونی کننده های شیمیایی نیز تاثیر زیادی در از بین بردن میکروب ها دارند و ماده هایی مانند بنزالکونیوم کلراید، بتادین، تنتورید و لوگل، ستریمید، آهک و فرمالین از ضد عفونی کننده هایی شیمیایی هستند که برای دام ها استفاده میشود.
ویژگی ضدعفونی کننده خوب
ارزان باشد.
اثر رنگی بر روی دیواره ها و ساختمان نداشته باشد.
به وسیله مواد آلی غیرفعال نشود.
بدون بو عطر باشد.
به خوبی در آب حل شود.
خاصیت میکروب کشی داشته باشد.
برای پوست انسان و حیوان مضر نباشد.
در مقابل آب و هوای مختلف پایداری شیمیایی داشته باشد.
زمان پشم چینی
زمان پشم چینی در هر سال یک بار و زمان آن در مناطق مختلف متغیر است، معمولا در اوایل بهار و در اردیبهست ماه صورت میگیرد، بهتر است که پشم چینی در زمان معین صورت بگیرد چون اگر قبل از زمان مشخص شروع به پشم چینی کرد احتمال بیماری بیشتر میشود و حتی اگر دیر هم به این کار دست زد موجب تنش حرارتی میشود و در رشد گوسفند تاثیر دارد.
.jpg)
نکاتی در حین پشم چینی باید مورد توجه قرار گیرد:
گوسفند را به خوبی مهار کنید تا به خوبی پشم چینی انجام بگیرد.
هرگز پشم چیده نشده را بالا نکشید چون پوست نیز همراه پشم بالا می آید و ممکن است پوست بریده شود.
ماشین پشم چین را به فشار وارد بدن گوسفند نکنید بهتر است تیغ و شانه ی آن را تیز کرد.
پشم های نازک، ضخیم و رنگی را از هم جدا کنید.
پشم را در یک جای خشک نگهداری کنید.
مراقب چیدن پشم در قسمت های بیضه و پستان باشید.
زمانی که میخواهید ماشین پشم چین را تمیز کنید، قبل از برق را قطع کنید.
برای پشم چینی عجله نکنید ممکن است به حیوان آسیب وارد کنید، هر گوسفند حدود 5 دقیقه زمان میبرد تا پشم چینی شود.
تجهیزات موردنیاز برای پشم چینی
لباس کار، ماسک، دستکش، چکمه
روغن لیز کننده
ماشین یا قیچی پشم چینی
شانه های مختلف و قیچی های یدکی
برس زبر
نخ پشمی
مراحل دقیق و کامل پشم چینی در کتاب پرورش گوسفند ذکر شده است.
دانلود طرح توجیهی گوسفند چندقلوزا (رومانف)